WORLD CUP VIEWERS’S REQUEST #1: BRAZIL

Với một Neymar đang bật mode one last dance và đá hết sức vào form, cùng một dàn cầu thủ cực kì chất lượng và đồng đều, Brazil là một trong những đội tuyển được đánh giá cao nhất ở World Cup năm nay. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau mổ xẻ sơ lược đội bóng của Tite từ góc nhìn chiến thuật.

Nhìn chung, Brazil của Tite là một đội bóng kiểm soát trận đấu cực kì tốt, tổ chức hết sức khoa học nhưng vẫn không kém phần hoa mỹ với triết lý positional play.

•Đội hình ra sân:

Nếu không có gì thay đổi, Tite sẽ giữ nguyên sơ đồ 4231. Bộ khung chính sẽ gồm Allison ở vị trí gác đền, và cặp trung vệ Marquinhos - Silva(dù cá nhân mình vẫn tin Militao xứng đáng có một suất). Hai vị trí fullback thì phức tạp hơn một chút - đây cũng chính là hai mắt xích yếu nhất trong đội hình của Selecao. Với vị trí hậu vệ trái, mình vẫn thiên về Alex Telles hơn là Alex Sandro, còn ở hành lang đối diện, có lẽ Danilo là lựa chọn tối ưu hơn. Trong thời gian gần đây, Danilo thể hiện một phong độ rất ổn định ở Juve, (dù cũng không phải xuất sắc lắm)- và mình cũng không nghĩ việc sử dụng một ông cụ 39 tuổi ở vị trí hậu vệ biên là khôn ngoan cho lắm đâu. Militao cũng là một phương án không tồi trong những thế trận mà Brazil muốn ưu tiên sự chắc chắn - Tite cũng đã thử nghiệm anh ở vị trí hậu vệ phải trong trận giao hữu với Ghana.

Cặp double-pivot sẽ có dạng Casemiro + 1. Người còn lại có thể là Fred, hoặc Paqueta. Tiền vệ của West Ham thiên về sáng tạo hơn, anh có khả năng kéo bóng tốt, thường xuyên drop deep để hỗ trợ tuyến dưới tịnh tiến bóng và đôi khi cung cấp cả những pha late run đâm box nguy hiểm. Trong khi đó, Fred sở hữu work-rate và khả năng bao sân, dâng cao pressing tốt. Việc chọn ai sẽ phụ thuộc vào việc Tite muốn tiếp cận trận đấu như thế nào trước các đối thủ khác nhau, nhưng với phong độ tệ hại gần đây của Fred, mình thiên hơn về phương án lựa chọn Paqueta.

Bộ tứ trên hàng công nhiều khả năng sẽ là Vini - Neymar - Raphinha - Richarlison. Hai vị trí của Vini và Neymar là đóng đinh; Raphinha sẽ phù hợp hơn Antony vì trong đội đã có đủ thợ múa tốn bóng. Còn ở vị trí ST, với việc Neymar đã có xu hướng free roam, một mẫu bám cắm như Richarlison sẽ giúp đội bóng vận hành dễ dàng hơn, không bị quá “fluid”. Jesus có thể sẽ được lựa chọn nếu Tite muốn có thêm sức pressing ở tuyến trên.

Khác với năm 2018, khi mà Brazil ngay khi vắng Casemiro đã sụp đổ trước Bỉ ở tứ kết, lần này Tite đã có cho mình những phương án back-up hết sức chất lượng như Fabinho hay Bruno. Những lựa chọn wild card trên băng ghế dự bị cũng rất phong phú, với những Antony, Martinelli, Rodrygo…

•Build-up:

Trong giai đoạn build up, Tite chủ yếu sử dụng khối 4-1, với Casemiro chơi ngay trước back 4 và Paqueta đóng vai trò một free-man, di chuyển liên tục để tạo ra những lựa chọn chuyền bóng cho tuyến dưới. Front 5 trải đều 5 lanes từ trái qua phải gồm Vini - Neymar - Richarlison - Paqueta - Raphinha sẽ được đẩy cao, nhằm ghim back line của đối phương xuống thấp. Đôi khi Paqueta hoặc thậm chí là Neymar sẽ lùi sâu về hẳn khu vực quarterback để hỗ trợ tịnh tiến bóng. Một lựa chọn khác là khối 3-2, với một hậu vệ biên bó vào hợp với Casemiro thành một cặp double-pivot(thường là Danilo), trong khi fullback còn lại đóng vai trò như một trung vệ lệch.

Mục tiêu của Brazil trong giai đoạn này là tìm cách đưa bóng tới cho Neymar, người sẽ chọn vị trí quanh half-space trái và tìm cách nhận những đường chuyền xuyên tuyến, rồi tự mình tịnh tiến, phân phối và mở ra những pha tấn công.

•In possession.

Khi tiến sang phần sân đối phương, Brazil thường sẽ chuyển sang khối đội hình 2323/3223, như thường thấy ở Manchester City của Pep, và nó được tổ chức rất tốt. Khối rest defence chắc chắn bao gồm hai inverted fullback ở hai half-space, cùng Casemiro và cặp trung vệ; hoặc Casemiro + 1 inverted fullback và một back 3.

Frontline 5 người, với hai winger bám biên giúp Brazil tận dụng rất triệt để chiều ngang sân, cho phép họ liên tục tạo ra những tình huống 1v1 isolated ở hai biên, phát huy đúng thế mạnh của những chân rê cực kỳ xuất sắc.

Lối chơi tấn công positional play của Brazil có thể nói là cực kì mượt mà và biến ảo, với những pha hoán đổi vị trí nhuần nhuyễn và linh hoạt. Neymar được trao một sự tự do gần như tuyệt đối; anh và Paqueta sẽ có xu hướng lùi sâu hơn một chút so với front 5 để hỗ trợ kết nối với tuyến dưới. Hướng tấn công chủ đạo, tất nhiên, nằm ở mảng trái, nơi có sự xuất hiện của bộ đôi Neymar - Vinicius. Khả năng xử lý trong phạm vi hẹp xuất sắc của Neymar sẽ lôi kéo được các đối thủ và từ đó, mở ra những khoảng trống để Vinicius Jr có những pha vít ga sở trường. Sự kết nối giữa bộ đôi này đang ngày càng ăn ý, hứa hẹn sẽ đem tới cơn đau đầu cho bất kỳ đối thủ nào.

Ở bên phía cánh đối diện của Raphinha, những pha teamplay nhiều chạm sẽ xuất hiện nhiều hơn, với việc Raphinha là mẫu thiên về creator hơn là enhancer. Một trong những pattern chính là các pha underlap của Paqueta, khai thác vào khu vực giữa fullback và trung vệ đối phương.

•Out of possession:

Tite áp dụng một lối high-press tương đối aggressive lên đội bóng của ông, với từ 4-5 cầu thủ cùng tham gia pressing và hai fullback chơi rất chủ động tạo thành một khối 3-2 đầy khó chịu. Các cầu thủ cũng sử dụng hiệu quả cover shadow ở cả tuyến đầu lẫn trung tuyến. Một lần nữa, điều này làm ta liên tưởng về Manchester City.

Khâu counter-press của Brazil cũng rất đồng bộ và có tổ chức. Bằng chứng là đội bóng này đứng ở phân vị thứ 51.5 trong việc thu hồi bóng ngay ở 1/3 cuối sân, theo thống kê của TFA. Các cầu thủ Brazil rất biết cách chọn vị trí để bó hẹp không gian chơi bóng của đối thủ và cắt đi các passing lane. Sự chủ động và quyết đoán của Casemiro là một trong những chìa khoá: số 5 không ngại bỏ vị trí khi cần thiết để áp sát nhanh chóng và dập tắt các pha phản công. Nếu ở Real Madrid trước đây, Kroos sẽ là người cover cho Casemiro trong những tình huống như thế thì ở trên tuyển, trách nhiệm này thuộc về bộ đôi fullback.

Còn khi phải lui về phần sân nhà, Brazil sẽ rút về thành một khối 442 mid block, với bộ đôi Vini - Richarlison ở tuyến đầu. Khoảng cách giữa các tuyến là rất ổn, và họ cũng để rất ít khoảng trống xuất hiện bên trong khối block.

•Set-piece setup:

Đây là một khía cạnh hết sức quan trọng trong bóng đá hiện đại, và càng quan trọng hơn ở cấp độ đội tuyển, nên mình sẽ đưa luôn vào bài viết.

Raphinha(thuận trái) sẽ đá phạt góc phải, Neymar(thuận phải) đá phạt góc trái. Không có người trong vòng 5m50. Hai mục tiêu đón bóng là Thiago Silva và Marquinhos. Một cầu thủ sẽ di chuyển hướng về phía cột gần để thu hút sự chú ý, và quả bóng sẽ được treo vào sau anh ta, ở quanh rìa vòng 5m50. Thiago xuất phát từ rìa vòng cấm, còn Marquinhos sẽ cố gắng tách người và di chuyển ra phía sau lưng cầu thủ kèm cặp. Brazil hầu như không đá phạt góc ngắn.

•Điểm yếu: không có điểm yếu nào đáng kể ngoai hai fullback.

Kết luận: Brazil chắc chắn nằm trong top 3 ứng cử viên cho chức vô địch World Cup, từ chất lượng nhân sự tới tính tổ chức đều là cực kì ấn tượng. Kỳ vọng ít nhất vào được đến bán kết.