C.A OSASUNA: A MODEL CLUB, FULL STOP.

(Tổng hợp từ bài viết của Ruaridh Barlow trên Football Espana và Miguel Delaney trên Independent)

“Nếu bạn hỏi bất kỳ ai về Navarra, câu trả lời của họ hẳn sẽ là ‘San Fermin’ và… Osasuna” - Jon Moncoloya, tiền vệ số 7 của Osasuna mỉm cười và nói. Mang đậm tính địa phương, sở hữu bởi người hâm mộ, lấy phát triển cầu thủ trẻ làm nòng cốt, đi lên một cách bền vững, bạn còn có thể mong chờ gì hơn ở một CLB bóng đá đây?

Ở thời điểm tại, Osasuna đang thực sự bay cao trên BXH La Liga. Họ đứng ở vị trí thứ 5 với 23 điểm sau 13 vòng đấu, chỉ kém vị trí thứ ba của Atletico Madrid vỏn vẹn một điểm. Bây giờ thì còn quá sớm để khẳng định được điều gì, nhưng nếu nhìn vào những gì Osasuna đã phải trải qua từ 2014 tới giờ, thì việc họ giờ đây đang mơ về một suất dự cúp châu Âu, cạnh tranh sòng phẳng với những đội bóng có tiềm lực tài chính gấp gần 3 lần như Bilbao hay Villareal thực sự là rất đáng khâm phục

Về lý thuyết, tất cả các CLB không có tiềm lực tài chính quá vượt trội đều nên phải làm theo mô hình tương tự: nếu không có đủ khả năng để mua sắm cầu thủ đều đặn hàng năm, thì việc dựa vào hệ thống đào tạo trẻ để củng cố lực lượng ngay từ những tài năng cây nhà lá vườn là điều bắt buộc phải làm. Đáng tiếc là không phải CLB nào cũng thực hiện được điều đó, và chắc chắn chẳng có mấy đội làm tốt hơn được CLB xứ Pamplona ở khoản này. Thậm chí, không hề quá khi nói Osasuna sở hữu một trong những lò đào tạo trẻ hàng đầu châu Âu.

“Chúng tôi đã chơi với nhau phải đến vài năm ở các đội trẻ rồi, và một vài người trong chúng tôi thậm chí vẫn chưa tin được vào mắt mình. Khi bước vào sân Bernabeu, tôi thực sự bị choáng ngợp, và quay sang nói với đồng đội kiểu: “Vãi lol thật các cậu ơi, chúng ta đi được xa tới vậy rồi cơ đấy.”

Nhờ vào sự khôn ngoan trong chính sách đầu tư, cũng như đặt niềm tin vào những tài năng trẻ tự đào tạo như Moncayola, Osasuna đang dần sẵn sàng đối đầu sòng phẳng với các ông lớn. Trong đội hình của họ có tới 10 sản phẩm học viện, cao thứ 7 trong top 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu.

Thực tế, Osasuna cũng không có lựa chọn nào khác: kể từ khi bị rớt hạng vào năm 2014, CLB này đã phải trải qua những tháng ngày đầy khó khăn. Ngay mùa giải sau đó, Osasuna thậm chí còn suýt nữa đã phải xuống chơi ở giải hạng Ba - họ kết thúc mùa giải Segunda ở vị trí thứ 18, tức là chỉ cách vị trí xuống hạng có vỏn vẹn một bậc. Cầm trên tay một bản cân đối kế toán chi chít những vết đỏ, nom hệt như một bức tranh trừu tượng, Osasuna buộc phải bán đi những trụ cột của họ và trông cậy vào những cậu nhóc.

“Lúc đó, thực sự chúng tôi không có nhiều nguồn thu”, - Huyền thoại CLB và hiện là Giám đốc học viện Tajonar, Patxi Puñal thừa nhận trong một sự kiện được tổ chức bởi La Liga.

“Do vậy, chúng tôi đặt trọn niềm tin vào những cầu thủ trẻ. Nhờ thế, chúng tôi đã có thể từng bước đưa CLB đi lên, một cách bền vững. Chúng tôi trở thành một CLB có nền tảng tài chính khoẻ mạnh, và giờ đây CLB đang bắt đầu tái cấu trúc lại hệ thống đào tạo. Anh biết đấy, với những khoản nợ chồng chất, chúng tôi đã phải chấp nhận bỏ qua và lược bớt rất nhiều công đoạn. Các HLV đang làm việc không ngừng nghỉ để chau chuốt hết mức cho khâu đào tạo cầu thủ trẻ - kể từ năm 2017, chúng tôi đã trở thành một đội bóng tốt, ổn định và chú trọng vào khâu đào tạo cầu thủ trẻ. Thành quả được phản ánh rất rõ ở đội Một.”

Nói thêm một chút về nhân vật Patxi Puñal, đây là một ví dụ về những trường hợp mà tất cả đều bắt đầu từ sự chân thành. Puñal vốn là một local fan, đến xem CLB từ khi còn chưa có đủ răng, và rồi ra sân 513 trận của CLB - một kỷ lục, trước khi được bổ nhiệm làm giám đốc học viện. Ông đã gắn bó với CLB từ chiến dịch kỳ diệu của mùa giải 05/06, trong đó Osasuna của Savo Milosevic đã cán đích trong top 4, cho tới mùa giải xuống hạng 13/14 của CLB này.

“Chúng tôi đã trải nghiệm thăng trầm mỗi thứ một chút. Lúc đó(2014-2015) là một khoảng thời gian hết sức khó khăn. Mọi chuyện đã có thể tệ hơn rất nhiều: chẳng may nếu chúng tôi rớt xuống Segunda B, với món nợ nhiều triệu Euro kia, chẳng ai biết chuyện gì sẽ xảy ra với CLB này cả. Nhưng với những gì chúng tôi đã làm được ở thời điểm hiện tại, tôi tin đó là một cột mốc đáng nhớ nhất định chứ? Chúng tôi đã thành công kiến thiết nên một nền móng ổn định, và từ đó mọi thứ cứ thế tiếp diễn rất trơn tru. Giờ đây khi CLB đã có một tình hình tài chính mạnh khoẻ, chúng tôi đã có thể thực sự cạnh tranh.”

Năm 2016, Osasuna giành suất thăng hạng, và cho dù lại tiếp tục bị rớt xuống Segunda ở mùa giải sau đó, CLB này đã một lần nữa trở lại La Liga vào năm 2019, với một bộ khung gồm hầu hết những cầu thủ tự đào tạo. Kể từ đó tới giờ, Osasuna có hoàn toàn có quyền tự hào và hướng tới những mục tiêu xa hơn: trong ba mùa giải gần nhất, họ cán đích lần lượt ở các vị trí thứ 11; 10; 11. Sự thay đổi trong tham vọng cũng có thể đươc thấy từ chính những chia sẻ của Moncoloya:

“Được chơi dưới sự huấn luyện của Jagoba là một may mắn lớn trong sự nghiệp của tôi. Và tôi cũng đã có thể thấy được sự tiến triển: mùa giải đầu tiên, chúng tôi chỉ cố gắng chơi cẩn trọng và chắt chiu nhất có thể nhằm tránh phải xuống hạng. Nhưng sau khi đạt được mục tiêu trụ hạng, chúng tôi đã đưa về những cái tên mới để gia cố đội hình, và từ đây tôi đã có thể thấy được sự thay đổi trong tư duy của Jagoba. Như khi phải hành quân tới những sân vận động lớn để đối đầu những CLB chiếu trên, thay vì chỉ tìm kiếm một trận hoà như trước kia, giờ đây chúng tôi còn muốn thắng. Tôi tin Jagoba là một vị HLV hoàn hảo cho giai đoạn này của đội.”

Sau khi được tu sửa và nâng cấp bởi OFS Architects và công ty xây dựng VDR, Estadio El Sadar của Osasuna cũng vừa được bình chọn là Sân vận động của năm 2021 bởi chuyên trang Stadium Database. Đây là sân vận động đầu tiên của La Liga nhận được giải thưởng này. El Sadar giành chiến thắng áp đảo trước 22 đề cử còn lại - đều là những sân vận động vừa được trùng tu/xây dựng trong năm 2021, với hơn 40.000 phiếu bầu từ các fan hâm mộ ở khắp nơi trên thế giới. Hiện tại sân El Sadar có sức chứa hơn 23.500 chỗ ngồi, với điểm nhấn là màu đỏ đặc trưng - thiết kế được lựa chọn bởi chính người hâm mộ. Ấn tượng hơn, so với các CLB khác trong danh sách đề cử, chi phí mà CLB phải bỏ ra là thực sự thấp. Trung bình một Sân vận động trong danh sách đề cử sẽ tiêu tốn khoảng €136M (tức € 4,088/chỗ ngồi), trong khi quá trình tu sửa sân El Sadar chỉ tiêu tốn của Osasuna vỏn vẹn €23.3M(tức chưa tới €1000/chỗ ngồi).

Nhưng bất chấp những động thái khôn khéo trên TTCN, như việc đưa về những Avila hay Anter Budimir, yếu tố then chốt vẫn là khả năng cho ra lò những sản phẩm chất lượng từ học viện Tajonar.

“Ở Navarra, dân số chỉ có đâu đó khoảng 700.000 người thôi. Tôi coi đây là một điều tốt, vì nhờ đó chúng tôi có thể kiểm soát chặt chẽ mảng lưới tuyển trạch.” - Puñal chia sẻ. “Cơ mà vẫn còn đó sự cạnh tranh từ những Sociedad, Athletic Bilbao, Barcelona nữa, họ có một đội ngũ hết sức hùng hậu, vì vậy chúng tôi phải thực sự khôn ngoan.”

“Đây là một nơi mà lũ trẻ thực sự vẫn còn chơi bóng trên đường phố, anh hiểu ý tôi chứ? Đó là lợi thế của một cộng đồng nhỏ - nơi chúng tôi có thể nắm bắt tường tận về từng thành viên một.” Đây là lợi thế cạnh tranh của Osasuna - tính địa phương.

“Vì thực tế học viện chúng tôi cũng hoàn toàn không có khả năng cạnh tranh với những nơi khác về mặt tài chính. Chúng tôi phải cạnh tranh bằng những gì mình có, và chúng tôi cố gắng vượt lên về chất lượng đào tạo. Chúng tôi chú trọng phát triển tất cả mọi mặt, bởi vì dù tôi vẫn luôn tin Osasuna là nơi tốt nhất để bạn tiến dần lên đội Một, chúng tôi cũng vẫn ý thức rõ được rằng không phải cậu bé nào cũng sẽ đạt được mục tiêu trên. Do đó, chúng tôi mong muốn đào tạo ra những con người có nhiều thứ trong cuộc sống là chỉ bóng đá không thôi. Nếu những chàng trai gặp bấn đề ở trường, ở nhà, hay thậm chí là với bạn gái, chúng tôi cũng biết cách để đưa ra những sự hỗ trợ tốt nhất cho chúng.”

“Chúng tôi có các HLV, giáo viên, nhà tâm lý học trong 7 mảng khác nhau: con người, tâm lý, giáo dục. Hai năm trước, chúng tôi thậm chí còn có một nhà tâm lý học trong đội ngũ huấn luyện. Trong nhiều trường hợp, bạn có thể thấy được sự thay đổi về hành vi ảnh hưởng trực tiếp tới màn trình diễn của cầu thủ trên sân.”

Còn về chuyên môn thuần tuý, Osasuna cũng có một mô hình nhiều tầng cực kì tỉ mỏi và chi tiết. Như Puñal giải thích: “Chúng tôi đã phát triển nên một mô hình huấn luyện mà từ đó, người ta luôn có thể nhận diện được một cầu thủ Osasuna, và một đội bóng Osasuna.”

“Trước tiên là những concepts cơ bản nhất, để các cậu bé của chúng tôi có thể chơi bóng ở bất kỳ đâu trên thế giới, Pamplona, Barcelona, Villareal. Chúng tôi sẽ trang bị cho chúng những kỹ năng về chuyền bóng, kiểm soát, chơi bóng nói chung.”

“Tiếp đó, chúng tôi sẽ đưa vào những đặc điểm định hình nên bản sắc của Osasuna: press high, đuổi theo bóng sau khi vừa làm mất, các mảng miếng tấn công…”

“Và ở cấp độ cuối cùng, chúng tôi sẽ cố gắng tìm những trận đấu có tính cạnh tranh cao cho lũ trẻ.”

Một khía cạnh khác cũng không thể bỏ qua, mà gần như phản chiếu chính xác văn hoá của CLB, đó là việc những đàn anh đội Một sẽ xuống chỉ dẫn cho các cầu thủ trẻ.

“Chúng tôi sẽ chỉ ra những lỗi mà họ thương hay mắc phải, sửa chúng, giúp chúng cải thiện không ngừng. Và chắc chắn sẽ đem lại được rất nhiều điều tích cực, vì đây là những thứ chúng tôi làm rất tốt.” - Moncoloya chia sẻ.

Puñal cảm thán:

“Điều này thực sự tuyệt vời. Một HLV thì ngày nào lũ trẻ cũng nhìn thấy, nhưng khi ai đó cỡ Chimy Avila hay Moncoyola xuất hiện thì lại là chuyện khác. Kiểu “oof”. Tôi không nghĩ có nhiều CLB trên thế giới làm điều này: chúng tôi cố gắng tạo ra sợi dây liên kết giữa học viện với đội Một.”

“Và đội Một, phản ánh lại chính quá trình này.”